Bouwakkoord Staal

De maatschappelijke, economische en politieke evolutie naar een meer duurzame samenleving staat – zeker in Europa – hoog op de agenda.

Ook de bouwsector moet, kan en zal daaraan haar deel bijdragen.  In de Belgische context is het onder andere het initiatief Belgian Alliance For Sustainable Construction dat daar actief werk van maakt.

Net zoals voor elke sector zijn er voor de staalbouwketen zeker nog uitdagingen te overwinnen.  Maar daarnaast ziet de staalbouwketen in deze evolutie ook een belangrijke opportuniteit.

Ontwerpers en opdrachtgevers stellen zich de vraag :  hoever staat de staalbouwketen nu, en hoe snel gaat de evolutie.  Met in het achterhoofd de aanpassing van de voorwaarden in bestekken.
Bedrijven uit de staalbouwketen stellen zich de vraag :  hoe snel en in welke technologie moeten we prioritair investeren in functie van de ambities bij ontwerpers en opdrachtgevers.

Het Bouwakkoord Staal heeft als doel die twee vragen in balans te brengen.  Meer concreet :  een overzicht te geven van welke (deel)sector welke ambities wanneer kan en zal realiseren ;  we noemen dit de Handelingsperspectieven.

Daarvoor gebruiken we de koploper-aanpak :  bedrijven die voorlopen op het grote peloton van de staalbouwketen tonen wat kan en welke randvoorwaarden er voor vervuld moeten zijn.  Ook het aantal bedrijven die zich engageren om dezelfde ambities als de koplopers na te streven worden opgelijst.  Daardoor krijgen ontwerpers en opdrachtgevers een zicht op de voorschrijfbaarheid van ambities.

Koplopers zijn bedrijven die actief bezig zijn om de bouwprojecten waaraan ze meewerken of waarvoor ze producten leveren, duurzamer, meer circulair en met een lagere carbon footprint te realiseren.  In het kader van het Bouwakkoord Staal groeperen de koplopers zich per bedrijfstak in werkgroepen en leggen daarbij hun kennis en ervaring samen om uiteindelijk een reeks handelingsperspectieven op te stellen.

Koplopers begrijpen dat voor een ketenbrede aanpak, zoals het Bouwakkoord Staal, ze eveneens aandacht moeten hebben voor wat stroomopwaarts en stroomafwaarts in de staalbouw-keten als handelingsperspectieven voorgesteld worden, en ze doen dus het nodige om hier maximaal aan bij te dragen.

Sectororganisaties kunnen koploper zijn als ze een sector vertegenwoordigen die als geheel aan bovenstaande voldoet én representatief is  ;  de sectororganisatie beschikt daarom over een sectorconvenant met dezelfde ambities dat door alle leden werd onderschreven, en de leden vertegenwoordigen minstens 80% van de markt.

Handelingsperspectieven zijn concrete acties die bedrijven kunnen nemen om de uiteindelijke doelstelling van een meer duurzame, circulaire staalbouw te komen.  De Handelingsperspectieven geven opdrachtgevers ook een inzicht in mogelijke clausules die kunnen worden opgenomen in bestekteksten.

Bij elk handelingsperspectief wordt ook de verwachte verbetering aangegeven.

Handelingsperspectieven zijn gebaseerd op concrete ervaringen van de koplopers.  Ze zijn dus in de praktijk reeds in zekere mate getoetst aan de uitvoerbaarheid en aan de effectiviteit.

Handelingsperspectieven kunnen een verschillende insteek hebben :

• Op korte termijn realiseerbaar in de huidige marktcontext of slechts op langere termijn na een complexere technische transitie
• Zonder veel impact op de uiteindelijke bouwkost, of met een aanzienlijke impact op de bouwkost die eventueel uitvlakt na een langere tijd
• Geldig voor alle staalproducten en staaltoepassingen, of specifiek voor één productgroep of toepassing.
• ...

Het Bouwakkoord Staal bestaat enerzijds uit een algemeen visiedocument dat bedrijven ondertekenen.  En anderzijds uit Bijlagen daarbij.

De Bijlagen omvatten o.a. de handelingsperspectieven.  Handelingsperspectieven worden regelmatig bijgewerkt op basis van nieuwe kennis en ervaringen.

De Belgian Alliance For Sustainable Construction (BA4SC) is een netwerk voor partners doorheen heel de waardeketen van de bouwsector in België. Ze is opgericht met als missie:

• Duurzame ontwikkeling op micro en macro-niveau in de Belgische bouwsector tussen de verschillende ketenpartners op een concrete en pragmatische manier integreren en stimuleren. Dit met een gemeenschappelijke agenda op federaal vlak en in de drie gewesten om de transitie naar kwaliteitsvol, duurzaam, toekomstgericht en klimaatbestendig bouwen en renoveren.
• De positieve impact en het imago van de sector verhogen vanuit een gemeenschappelijke en holistische visie op innovatie, duurzaamheid en kwaliteit, waarbij ook de betaalbaarheid van nieuwbouw en kwaliteitsvolle renovatie wordt gegarandeerd.
• De transitie van de sector versnellen in de richting van de Europese agenda van de Green Deal, de uitwerking ervan in de New European Bauhaus en de globale Sustainable Development Goals.

De unieke meerwaarde van de Belgian Alliance for Sustainable Construction is dat het een onafhankelijk gemodereerd platform tot kennisdeling en samenwerking biedt met een gemeenschappelijke agenda voor alle ketenpartners in de drie gewesten en op federaal niveau.

De focus voor 2023 ligt op de volgende 5 werkitems :

1. EU-taxonomie omzetten.
   De EU-Taxonomie bevat een classificatiesysteem ; bedrijven dienen aan te geven welke investeringen wel en niet duurzaam zijn, en op welke milieudoelen deze investeringen impact hebben. De Alliance zorgt voor kennisdeling en samenwerking om de ambitieuze criteria van de EU-taxonomie geleidelijk en op een haalbare manier te kunnen realiseren.
2. Duurzaamheid in aanbestedingen en lastenboeken verhogen.
   De leden van de Alliantie zullen met de aanbestedende overheden in de drie gewesten overleggen om te komen tot een hoog ambitieniveau op vlak van duurzaamheid in de publieke lastenboeken en tot uniforme definities van duurzaamheidsaspecten voor bouw- en infraprojecten. 
3. Structuur brengen in duurzaamheidsnormen en certificatiesystemen.
   De Alliantie zal structuur en overzicht brengen in de verschillende duurzaamheidsnormen en -labels. We verkiezen om op Belgisch niveau te werken met een systeem dat de EU-regelgeving correct vertaalt en in de drie gewesten gelijk gebruikt kan worden.
4. Levenscyclusanalyse voor infrastructuurwerken via Totem-Infra faciliteren.
   De leden van de Alliantie nemen initiatief om vanuit alle stakeholders in de bouwsector te komen tot een eenvormige aanpak rond levenscyclusanalyses voor infrastructuurprojecten in de drie gewesten via Totem-Infra.
5. Klimaatactie versterken door CO2-emissies te beperken.
   De Alliantie neemt initiatief om bestaande methodieken te ontwikkelen / te verfijnen om CO2 in de bedrijfsvoering, de uitvoering van werken en de totale levensduur van gebouwen of infrastructuur te beperken. Dit gebeurt in lijn met de ambitieuze doelen van zowel de EU-taxonomie als de EU-Green Deal.

Voor elk van deze vijf prioriteiten worden er concrete acties genomen die de manier waarop men in de Belgische bouwsector werkt, zullen wijzigen. Eerste concrete resultaten worden al tegen de zomer voorzien. 

Meer informatie : www.ba4sc.be en www.linkedin.com/company/ba4sc/